सिमरोझा आर्ट गॅलरीत कियान(KIAN) फाऊंडेशन द्वारा आयोजित शंपा सरकार दास यांच्या कलाकृतींचे 'भूमी' हे कला प्रदर्शन

 भूमी 

पुणे येथील कियान फाऊंडेशन द्वारा आयोजित शंपा सरकार दास या सुप्रसिद्ध चित्रकर्तीच्या कलाकृतींचे प्रदर्शन सिमरोझा आर्ट गॅलरी, ७२, भुलाबाई देसाई मार्ग, ब्रीच कँडी, मुंबई- ४०००२६ येथे दिनांक २५ ते ३१ जानेवारी २०२५ या दरम्यान भरणार आहे. ते तिथे सर्वांना रोज सकाळी ११ ते संध्याकाळी ७ वाजेपर्यंत विनामूल्य बघता येईल. 

 

या प्रदर्शनाचे आयोजन कियान फाऊंडेशन तर्फे आरती नाईक यांनी केले आहे.

सिद्धार्थ नाईक 

आरती नाईक

   

सिद्धार्थ नाईक व आरती नाईक यांनी उदयोन्मुख व गुणवान कलाकारांना प्रोत्साहन देऊन त्यांच्या चित्रकलेच्या सादरीकरणासाठी एक व्यासपीठ उपलब्ध करून त्याद्वारे त्या प्रदर्शनाच्या माध्यमातून त्यांच्यातील सूप्त कलागुणांना वाव देणे ह्या दृष्टीने या फाऊंडेशनची पाच वर्षांपूर्वी स्थापना केली. आजवर त्यांनी अनेक कलाप्रदर्शने, आर्टकॅम्प, कार्यशाळा, कलाप्रात्यक्षिके यांचे ठिकठिकाणी आयोजन केले आहे. होतकरू कलाकारांना त्यांची कला आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत सादर करण्याची संधी व प्रेरणा आजवर या संस्थेतर्फे दिली आहे. अशा तऱ्हेने ह्या संस्थेने ह्या क्षेत्रात कलेच्या प्रसारासाठी आपले बहुमूल्य योगदान वेळोवेळी दिले आहे. ह्या उपक्रमांचा एक भाग म्हणून यांनी शंपा सरकार दास यांच्या कला कृतीचे प्रदर्शन सिमरोझा कलादालन, मुंबई येथे आयोजित केले आहे.

 

शंपा सरकार दास हिचे कलाशिक्षण BFA (पेंटिंग) पर्यंत कॉलेज ऑफ आर्ट नवी दिल्ली व MFA (पेंटिंग) पर्यंत जामियामिलिया इस्लामिया येथे झाले.  भारतीय तत्त्वज्ञान, संस्कृती, धार्मिक संकल्पना, परंपरा तसेच रितीरिवाज या सर्वांचा प्रतिकात्मक समावेश करून तिने सादर केलेली चित्रे भारतीयत्वाचे द्योतक असणारी सहिष्णुता दर्शवतात. ह्या विविधलक्षी चित्रांमध्ये सौंदर्यपूर्ण संकल्पना व उचित रंगलेपणाबरोबर भावपूर्ण उत्कटता यांचा समावेश आहे. तिने बऱ्याच नामवंत कलादालनातून देशविदेशात आपली चित्रे रसिकांसमोर मांडली असून त्या सादरीकरणास सर्वांचा सकारात्मक प्रतिसाद मिळाला आहे. दक्षिण कोरिया, न्यूयॉर्क, सॅनफ्रँसिस्को, शिकागो, लंडन, व्हिएतनाम, सिंगापूर वगैरे ठिकाणी तिने चित्रांची प्रदर्शने भरून रसिकांची वाहवा मिळवली असून बऱ्याच नामवंत संग्राहकांकडे तिची चित्रेसंग्रही आहेत. अनेक मानसन्मान तिला लाभले आहेत.

 

प्रस्तुत प्रदर्शनात शंपा सरकार दास यांची ठेवलेली विविधलक्षी चित्रे भारतीय संस्कृती, तिची गौरवशाली परंपरा, 

धार्मिक संकल्पना, रीतीरिवाज, रूढी याबरोबरच मानवी जीवनात असणारे निसर्गाचे महत्त्व, त्याची अनेक ऋतूतील रम्यरूपे, यांचे आकर्षक दर्शन सर्वांना घडवतात. त्याचबरोबर ती चित्रे मानव व जीवन ह्यातील अतूट नाते आणि त्याच्या अनेक भावपूर्ण छटा फार उत्कटपणे दर्शवतात.

 

अधिक माहितीसाठी संपर्क :

कियान फाऊंडेशन, E-18, वर्षा पार्क, बाणेर रोड, पुणे, महाराष्ट्र, भारत ४११०४५

संपर्क: आरती नाईक - ७३७८७७००५७

ईमेल: aarti@kianfoundation.com

जहांगीर आर्ट गॅलरीत कॉन्टुर्स ऑफ इन्फिनिटी I ज्येष्ठ चित्रकर्ती विप्ता कापडिया यांचे रिट्रोस्पेक्टिव्ह प्रदर्शन

 

चित्रकर्ती : विप्ता कापडिया 

विद्यमान कलाक्षेत्रातील एक प्रथितयश ज्येष्ठ  चित्रकर्ती विप्ता कापडिया यांच्या चित्रांचे एकल प्रदर्शन जहांगीर कलादालन, मुंबई ४००००१ येथे २१ ते २७ जानेवारी २०२५ या कालावधीत भरणार असून ते तेथे सर्वांना रोज सकाळी ११ ते संध्याकाळी ७ वाजेपर्यंत विनामूल्य बघता येईल. ह्या प्रदर्शनात ठेवण्यात येणारी त्यांची विविधलक्षी चित्रे तैलरंग व ॲक्रिलिक रंग वापरून कॅनवासवर काढलेली आहेत. तसेच एनॅमल वापरून लोह व ताम्र अशा प्लेटवर त्यांनी साकारलेल्या कलात्मक कलाकृती यांचाही त्यात समावेश आहे. 

ह्या अनोख्या प्रदर्शनाचे आयोजन प्रसिद्ध लेखिका व आर्ट क्युरेटर सुषमा सबनीस यांनी केले आहे व त्यात गेल्या सुमारे अर्धशतकाहून जास्त कालखंडात विप्ता कापडिया यांनी चित्रबद्ध केलेल्या व अनोख्या तसेच आगळ्यावेगळ्या भावपूर्ण शैलीत उत्कटपणे साकारलेल्या चित्राकृती सर्वांना बघता येतील. 

विप्ता कापडिया यांचे कलाशिक्षण सर जे.जे. स्कूल ऑफ आर्ट, मुंबई येथे झाले. त्या काळात त्यांना वासुदेव गायतोंडे, प्रफुल्ला डहाणूकर, एस. एच. रझा वगैरे सारख्या प्रतिथयश आधुनिकतेचा साज धारण करून वैशिष्ट्यपूर्ण चित्रनिर्मिती करणाऱ्या सुविख्यात चित्रकारांची शैली अगदी जवळून अवलोकन करण्याची व त्यापासून स्फूर्ती आणि प्रेरणा घेऊन स्वतःची चित्रशैली निर्माण करण्याची संधी लाभली. त्या सुवर्णसंधीचा लाभ घेऊन लवकरच त्यांनी चित्रनिर्मिती करून त्या कलाकृती मुंबईसह, पुणे, भोपाळ वगैरे ठिकाणी नामवंत कला दालानातून  रसिकांपुढे एकल व सामूहिक प्रदर्शनाच्या द्वारे ठेवल्यात. तसेच नामवंत चित्रप्रवर्तक संस्था व कलादालनांचे संचालक यांनी आयोजित केलेल्या अनेक कलाविषयक कार्यशाळा व आर्ट कॅम्प मध्ये त्यांनी सक्रिय भाग घेऊन आपली चित्रे सादर केलीत. त्यांना अनेक पुरस्कार व सन्मान लाभलेत. त्यांच्या चित्रप्रदर्शनांना रसिक व कलाप्रेमी यांचा नेहमी उदंड व सकारात्मक प्रतिसाद लाभला आहे. त्यांची चित्रे भारताव्यतिरिक्त ऑस्ट्रेलिया, कॅनडा, बेल्जियम, डेन्मार्क, इंडोनेशिया, जपान, सिंगापूर, इंग्लंड, अमेरिका वगैरे ठिकाणी संग्राहकांजवळ संग्रही आहेत.

त्यांच्या चित्रांमध्ये आधुनिकता व पारंपारिक कलात्मकता यांचा एक समन्वय आढळतो. भारतीय चित्रशैली, त्यातील परंपरा आणि शैली त्याबरोबरच त्यातील आधुनिकतेची सुसंगत वैशिष्ट्यपूर्ण संकल्पना यांचा एक आगळावेगळा समन्वय सर्वांना आढळतो. सूक्ष्म निरीक्षणशक्ती व आकलनक्षमता समज, वैचारिक प्रगल्भता आणि सर्व सौंदर्यपूर्ण संकल्पनांचा चित्रात कलात्मकरीतीने समावेश करून त्यांनी त्या अनोख्या अमूर्त आणि भावपूर्ण अविष्कारातून साकारली भावपूर्णता, नादमयता व नेटकेपणासह त्यातून प्रकट केलेली छाया, प्रकाश, सावल्या, विविध ऋतूतील वातावरणातील बदल व त्याद्वारे सादर केलेली कलात्मक परिवर्तनशीलता सर्वांना एक सुखद आनंद व मनशांती देते. तसेच त्यातील दैवी संकल्पनातून लाभणारी निरामय उत्कटता आणि भावपूर्ण संवेदना ही केवळ-अवर्णनीय आहे. त्यांनी आपल्या कलाप्रवासातील काही कालखंड चित्रकलेच्या अध्यापनासाठी व त्याद्वारे आपली कलात्मक वैचारिक धनसंपदा लोकोत्तर पोचवण्याचे एक महान कार्य केले आहे. त्यामुळे त्यांच्या चित्रसादरीकरणातील नेमकी वैशिष्ट्ये अनुभवण्यासाठी व त्या आत्मानंदात लीन होण्यासाठी नेहमी सर्व रसिक व कलाप्रेमी उत्सुक असतात. त्यांच्या साध्या व निगर्वी व्यक्तिमत्त्वामुळे त्यांच्या चित्रप्रदर्शनांना नेहमी सर्वांचा उदंड प्रतिसाद लाभतो.

विविध रंगलेपनातील वैशिष्ट्ये, त्यांच्या पोतातून साकारणारे अपेक्षित दृश्य परिणाम आणि त्या बोलक्या चित्रकृतीच्या अवलोकनातून सर्वांना मिळणारी आनंदमय व सुखद अनुभूती आणि मानसिक स्वास्थ्य तसेच निरामय शांतता केवळ-अवर्णनीयच. त्या चित्रसंपदेतून त्यांची साधी राहणी व वैचारिक प्रगल्भता यांचे सर्वांना दर्शन होते.

जहांगीर आर्ट गॅलरीत चित्रकार निलेश दादा निकम यांचे इनर ट्रँकीलिटी (Inner Tranquility) हे चित्र प्रदर्शन

 

चित्रकार : निलेश दादा निकम 

 सुप्रसिद्ध चित्रकार निलेश दादा निकम ह्यांच्या नवनिर्मित चित्रांचे ‘इनर ट्रँकीलिटी’ हे एकल प्रदर्शन जहांगीर आर्ट गॅलरी, काळा घोडा, मुंबई येथे २० ते २६ जानेवारी २०२५ ह्या दरम्यान भरणार आहे. तें तेथे सर्वांना रोज सकाळी ११ तें संध्याकाळी ७ ह्या कालावधीत विनामूल्य बघता येईल.

निलेश निकम यांचे कलाशिक्षण रहेजा स्कूल ऑफ आर्टमध्ये झाले असून, जे. जे. स्कूल आर्टस मधून त्यांनी ए. टी. डी. ही पदवीका मिळवली आहे.  आजवर त्यांच्या चित्रांची १० एकल प्रदर्शने भरली आहेत. मुंबई, ठाणे, पुणे, वसई, गोवा, चंदिगढ, नवी दिल्ली आणि दुबई अशा अनेक ठिकाणी भरलेल्या ४५ समूहचित्रप्रदर्शनांत त्यांनी सहभाग घेतला आहे. याआधीच्या कलाकृतीही 'ध्यानधारणे'वरच आधारित असून मानवी जीवन सुंदर व्हावे, हा त्यांच्या चित्रनिर्मितीचा ध्यास आहे. 

 

विरार येथील प्रसिद्ध चित्रकार निलेश निकम यांची चित्रे अशाच एकाग्रचित्तावर भाष्य करणारी आहेत. ध्यानधारणेचं महत्त्व सांगणारी आहेत.

 

आपल्या आयुष्यातील एक दिवस वाईट जातो. खरंतर, तो एक अपघात असतो; पण सकारात्मक एनर्जी मिळवण्यासाठी एकाग्र झाल्यास ती साधना आपल्याला मनःशांती देणारी ठरू शकते. त्यासाठी कुठेतरी एकाग्रचित्ताने पाहण्याची गरज असते. त्या एकाग्रतेचे महत्त्व सांगणाऱ्या, ध्यानसाधनेतून मनःशांती मिळवण्याचा विश्वास जागवणाऱ्या निलेश निकम यांच्या कलाकृती आहेत. हा चित्राविष्कार योगसाधनेतील त्राटकावर आधारलेला आहेत. या योगसाधनेत चिन्ह, चित्र, मूर्ती, वर्तुळ, बिंदू, ज्योत, सूर्य किंवा चंद्र याकडे एकटक पाहत राहायचे. एकाग्र व्हायचे. आपल्या भरकटलेल्या मनाला स्थिर करायचे. त्यातून आपल्याला मनःशांतीचा अनुभव येत असतो. या त्राटक योगसाधनेनुसार निलेश निकम यांनी वेगवेगळ्या प्रतिमांचे कोंदण करून, त्यात चित्ररसिकांना गुंतवून, ध्यानधारणेकडे आकृष्ट करण्याचा प्रयत्न केला आहे.

 

निलेश यांनी चित्रात मोठ्या वर्तुळातून छोट्याछोट्या वर्तुळांची निर्मिती केली. या वर्तुळांत आपली नजर त्या छोट्याछोट्या वर्तुळात गुंतत जाते आणि शेवटी त्याच वर्तुळातील एका छोट्या बिंदूवर स्थिरावते. केंद्रित होते. त्या बिंदूवर आपली नजर स्थिरावली की, आपल्या मनातील विचार वर्तुळाच्या परिघाबाहेर फेकले जातात. मनातल्या विचारांची

 

गर्दी संपली की, आपोआपच एक स्वच्छ रितेपण आपले मन शांत करत असते. स्थिर करत असते.

निकम यांनी वर्तुळांसोबतच कासव, कमळ, बेलपान, शंख, डमरु, लक्ष्मीची पावलं, पिंपळाचं पान, सूर्य, चंद्र अशा काही पॉझिटिव्ह एनर्जी देणाऱ्या प्रतिमांचाही वापर केला आहे. प्रत्येक माणसाची श्रद्धास्थाने, स्फूर्तिस्थळे, स्मृतिचिन्हे आणि प्रेरणास्थळेही वेगवेगळी असतात. त्यानुसार, निलेश यांनी या प्रतिमांचा वापर केला आहे. प्रत्येकाने त्याच्या श्रद्धेनुसार प्रतिमा निवडल्या, तरी कलाकाराचा उद्देश रसिकांनी एकाग्र व्हावे, गुंतावे हाच आहे.

 

या ध्यानधारणेसाठी चित्रच असावीत, असा निकम यांचा आग्रह नाही. घरात असलेल्या कुठल्याही वस्तूकडे, प्रतिमेकडे, चित्राकडे पाहून ही साधना करता येते, हेही त्यांना सुचवावेसे वाटते. या साधनेचे महत्त्व सांगण्याचे काम त्यांच्या कलाकृतींनी केले आहे. चित्र हे मानवी मनाला आनंद देतात, विचार करायला लावतात. ज्ञान देणारी असतात. निकम यांची चित्रं ध्यानधारणेचं ज्ञान देणारी आहेत. रसिकांना प्रेरणा देणारी आहेत. मनःशांती मिळवण्यासाठी चालवलेली एक चळवळ आहे. ध्यानधारणेची संकल्पना रुजवण्यासाठी साकारलेली ही चित्रे आहेत. त्यासाठी त्यांनी यशाचे प्रतीक असलेल्या गोल्डन,सिल्व्हर आणि ब्रॉण्झ या रंगांचा खुबीने वापर केला आहे.

आयुष्यातील प्रवासात वेगवेगळे अनुभव येत असतात. काही अपघात होत असतात. काही क्लेषकारक घटना घडत असतात. त्यातून, बाहेर पडण्यासाठी आपले मन सैरभैर न होता, त्यातून बाहेर पडण्याची ताकद मिळवणे महत्त्वाचे असते. त्यासाठी काही ध्यानधारणेचे प्रयोग आपल्याला मनःशांती मिळवण्याची ऊर्जा देत असतात. ही ऊर्जा मिळवण्यासाठी प्रेरणा देणाऱ्या निकम यांच्या या चित्रकलाकृती आहेत.

चित्रकार: निलेश दादा निकम 

जहांगीर आर्ट गॅलरी, काळा घोडा, मुंबई 

२० ते २६ जानेवारी २०२५

सकाळी ११ ते सायंकाळी ७ वाजेपर्यंत